Natural Sciences of the Environment
Natural Sciences of the Environment
SENSE conferentie Ons Toekomstige Energielandschap: Hoe zorgen we gezamenlijk voor de zon- en windenergietransitie op land?
Because of the target group of the conference, the main language will be Dutch
Update 26 juni 2019: de powerpoints van de meeste presentaties zijn nu hieronder beschikbaar in pdf formaat
Update 8 juli 2019: video Panorama Nederland en presentatie Ben Dankbaar toegevoegd
Programma
| 09:30 - 10:00 | Registratie en ontvangst |
| 10:00 - 10:10 | Welkom door Prof. Ernst Worrell, hoogleraar Energie, grondstoffen en technologische verandering, UU > Presentatie Ernst Worrell |
| 10:10 - 10:30 | Dr Sven Stremke, Landschapsarchitect WUR en co-auteur van het boek “Energie en Ruimte: een nationaal perspectief” De opgave: 35 TWh duurzame hernieuwbare elektriciteit opwekking door zon en wind op land > Article Sven Stremke: Typology of energy landscapes |
| 10:30 - 10:50 | Marjon Bosman, projectleider regionale energiestrategie VNG, en lid Programmabureau Nationaal Programma RES Het proces: klimaatakkoord en de regionale energiestrategieën (RES) > Presentatie Marjon Bosman |
| 10:50 - 11:10 | Mattijs Erberveld, Innovatie Coördinator Ruimte & Duurzaamheid RWS Integratie van zonnepanelen en natuur > Presentatie Mattijs Erberveld |
| 11:10 - 11:30 | Prof. Adriaan Geuze, Landschapsarchitect en de oprichter en eigenaar van West 8 urban design & landscape architecture BV; betrokken bij Panorama Nederland De uitdaging 1: Een aantrekkelijk landschap in 2050: slimme integratie van ruimtelijke opgaven t.a.v. de energie transitie, klimaat adaptatie, landbouw transitie en verstedelijking > Video Panorama Nederland |
| 11:30 - 11:50 | Prof. Dr Maarten Hajer, Director Pathways to Sustainability Universiteit Utrecht (voormalig directeur PBL)* De uitdaging 2: Verbeelding aan de macht: hoe transities democratisch vorm te geven > Presentatie Maarten Hajer |
| 11:50 - 12:10 | Discussie |
| 12:10 - 13:00 | Lunch pauze |
| 13:00 - 15:00 | Parallel sessies (enkele pitches en ronde tafel discussies volgens het ‘world café’ format) I. Multifunctioneel landgebruik (inclusief windparken en zonneparken)
II. Randvoorwaarden voor succesvolle participatieprocessen voor de energietransitie
III. Financiële en sociale participatiemodellen
IV. Ontwerpdilemma’s bij duurzame energie langs infrastructuur De infrastructuur van RWS wordt vaak gezien als geschikte ruimte voor de duurzame energietransitie. RWS is, in samenwerking met RVB en RVO bezig de mogelijkheden hiervan te verkennen. Dit gebeurt langs diverse sporen: enerzijds door een aantal pilots op concrete locaties te onderzoeken en hierbij leervragen te verkennen. Anderzijds door specifieke ontwerpstudies te doen en hiermee te komen tot ontwerpcriteria.
|
| 15:00 - 15:20 | Koffie en thee pauze |
| 15:20 - 16:30 | Samenvatting resultaten parallel sessies, vervolgacties, discussie |
| 16:30 - 17:00 | Borrel en netwerken |
Doel van de conferentie
Elke energietransitie leidt tot grote veranderingen in het stedelijke en landelijke gebied en dus ook de transitie naar niet-fossiele duurzame energiebronnen. Deze veranderingen roepen weerstand op bij burgers, boeren, natuurbeschermers, politici en anderen. Deze conferentie wil inzicht geven in de verschillende ruimtelijke, sociale, financiële en politieke mogelijkheden om de energietransitie te realiseren, rekening houdend met de verschillende (soms conflicterende) claims op landgebruik, mogelijkheden voor multifunctioneel landgebruik en participatieve processen die het draagvlak voor de energietransitie kunnen vergroten.
Doelgroep
De conferentie wil een discussieplatform creëren voor direct betrokkenen bij de energietransitie (RES-en, VNG, IPO, Waterschappen, energiemaatschappijen), industrie, beleid (ministeries, provincies gemeenten), NGO’s (natuur-, milieu- en landbouworganisaties) en onderzoekers*.
*met name onderzoekers die zich richten op de energietransitie; ontwerp, planning en inrichting van het landelijk en stedelijk gebied; participatieve processen; multifunctioneel ruimtegebruik, etc.
Uitkomsten van de conferentie
- Inzicht in de mogelijkheden voor multifunctioneel landgebruik (inclusief windparken en zonneparken)
- Randvoorwaarden en modellen voor succesvolle participatieve planningsmethoden
- Financiële en sociale participatiemodellen
- Overzicht kennisleemtes, onderzoeksvragen en beleidsinzichten
Organisatiecomité
- Prof. Ernst Worrell, Hoogleraar Energie, grondstoffen en technologische verandering, UU
- Dr Sven Stremke, UHD Landschapsarchitectuur WUR en Hoogleraar Landschapsarchitectuur aan de Amsterdamse Academie van Bouwkunst met speciale aandacht voor energielandschappen
- Prof. Bram Bregman, klimaatambassadeur WUR en Hoogleraar Interacties tussen wetenschap en beleid m.b.t. klimaatverandering, Radboud Universiteit Nijmegen
- Dr Mattijs Smits, UHD Milieubeleid WUR; focus op energiebeleid en de praktijk
Relevante documenten
- Klimaatakkoord
- Panorama Nederland 2050 (Rijksbouwmeesters) download advies HIER
- Energie en Ruimte (Dirk Sijmons e.a.)
- Zonnepanelen en natuur (RWS-TNO)
- Handreiking 'Wind- en zonneparken realiseren samen met inwoners'
- IKIA: Integrale Kennis en Innovatieagenda.
Praktisch
| Voertaal: | Nederlands |
| Kosten: | Reguliere deelnemers: € 25 Studenten: €10 |
| Registratie: | Ga naar het registratieformulier (aanmelden kan nog t/m 17 juni) |
| Coördinatie en informatie: | Johan Feenstra, coördinator SENSE Research School (Johan.Feenstra@wur.nl) |
| Download flyer: | Flyer |
CV's key-note speakers
Marjon Bosman werkt bij de VNG en wordt vanuit de VNG gedetacheerd aan het Nationaal Programma Regionale Energie Strategieën (RES) waar ze programma regio-ondersteuning is. Vanuit de Eo Wijersprijsvraag over ruimtelijke kwaliteit in de Regio heeft Marjan in 2016 het initiatief genomen om vanuit VNG de RES te ontwikkelen.
Marjan heeft architectuur gestudeerd in Delft en heeft zich via architectuur en stedebouw ontwikkeld naar duurzame gebiedsontwikkeling. Marjan is van mening dat ruimtelijk ontwerpers in staat moeten zijn meerdere belangen in een gebied te verenigen zonder in te hoeven leveren op ruimtelijke kwaliteit. Een ruimtelijk ontwerper is bij uitstek een belangenverbinder.
Mattijs Erberveld werkt bij het corporate innovatie programma van Rijkswaterstaat. Daar coördineert hij een team van gedreven mensen die werken aan innovaties op gebied van ruimte en duurzaamheid zoals fietsmobiliteit, circulaire materialen en duurzame energie. Als mede oprichter van het nationaal consortium zon op infra wil hij het aantal zonnepanelen rondom wegen, dijken en water opschalen. Om dit te versnellen stimuleert hij projecten rondom nieuwe ruimtelijke concepten, technieken, dubbelruimtegebruik en functiecombinaties tussen bijvoorbeeld zonnevelden en ecologie.
Maarten Hajer is professor of Urban Futures at Utrecht University where he is also scientific director of Pathways to Sustainability, one of the university-wide strategic themes. He is a member of the International Resource Panel of the UN. From 2008 to 2015 he was Director-General of PBL - the Netherlands’ Environmental Assessment Agency.
Maarten holds MA degrees in Political Science and Urban and Regional Planning (from the University of Amsterdam) and a PhD in Politics from the University of Oxford. Internationally he is best known for his work on environmental discourse which he later combined with analysis of the role of dramaturgy in political processes.